مروری بر گیاه اسفرزه (Plantago ovata Forsk. و Plantago psyllium L.)

جنس Plantago متعلق به خانواده Plantaginaceae دارای دو گونه مهم دارویی .Forsk Plantago ovata وPlantago psyllium L. است که در ایران به نام اسفرزه معروف هستند. پودر پوسته این گیاه در طب سنتی به عنوان یک داروی ملین کاربرد زیادی دارد. از سوی دیگر پوسته دانه اسفرزه به عنوان یک فیبر هیدروکلویید مطرح است که اثرات مفید این فیبرها در درمان دیابت نوع دوم تقریباً مشخص شده است. نتایج اخیر پژوهشگران در بررسی این گیاه نشان می‌دهد که فیبر اسفرزه تاثیر به ‌سزایی در کاهش میزان کلسترول، چربی‌ و قند خون در افراد دیابتی دارد و همچنین باعث کاهش ابتلا به سرطان کولون می شود. هیچ عارضه جانبی خاصی در بیماران تحت درمان با این فیبر ایجاد نشده است. با توجه به اینکه گونه‌های دارویی این گیاه در بخش‌های وسیعی از ایران رویش دارند، می توان از آن به لحاظ درمانی ـ اقتصادی بهره برد که به‌طور مفصل در مقاله توضیح داده شده است.